Ογκολογία
Ογκολογικές παθήσεις: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε.
Καρκίνος Προστάτη
Τι είναι ο Καρκίνος του Προστάτη και πώς θεραπεύεται
Ο καρκίνος του προστάτη είναι μια κακοήθης νόσος που αναπτύσσεται στον προστάτη, έναν μικρό αδένα του ανδρικού αναπαραγωγικού συστήματος, ο οποίος παράγει υγρό που συμμετέχει στη σύνθεση του σπέρματος. Είναι ένας από τους πιο συχνούς καρκίνους στους άνδρες, ιδιαίτερα σε ηλικίες άνω των 50 ετών.
Αίτια και Παράγοντες Κινδύνου
Η ακριβής αιτία του καρκίνου του προστάτη δεν είναι πλήρως γνωστή, αλλά υπάρχουν αρκετοί παράγοντες κινδύνου:
- Ηλικία: Ο κίνδυνος αυξάνεται μετά τα 50 έτη.
- Οικογενειακό ιστορικό: Οι άνδρες με συγγενείς που είχαν καρκίνο του προστάτη έχουν υψηλότερο κίνδυνο.
- Γενετικές μεταλλάξεις: Ορισμένα γονίδια, όπως τα BRCA1 και BRCA2, σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο.
- Διατροφή και τρόπος ζωής: Δίαιτα πλούσια σε λιπαρά και φτωχή σε φρούτα και λαχανικά μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο.
- Φυλή: Οι άνδρες αφρικανικής καταγωγής έχουν υψηλότερα ποσοστά εμφάνισης.
Συμπτώματα
Στα αρχικά στάδια, ο καρκίνος του προστάτη μπορεί να είναι ασυμπτωματικός. Σε πιο προχωρημένα στάδια, τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Δυσκολία στην ούρηση ή αδύναμη ροή ούρων.
- Συχνουρία, ιδιαίτερα τη νύχτα.
- Αίσθηση ατελούς κένωσης της κύστης.
- Αίμα στα ούρα ή στο σπέρμα.
- Πόνος στο περίνεο, στη μέση ή στα οστά σε περιπτώσεις μετάστασης.
Διάγνωση
Ο καρκίνος του προστάτη διαγιγνώσκεται με τις εξής εξετάσεις:
- Δακτυλική εξέταση του προστάτη για τον έλεγχο σκληρότητας ή διογκώσεων.
- PSA (Προστατικό Ειδικό Αντιγόνο): Εξέταση αίματος που ανιχνεύει αυξημένα επίπεδα PSA.
- Βιοψία προστάτη για επιβεβαίωση της διάγνωσης.
- Απεικονιστικές εξετάσεις όπως μαγνητική τομογραφία και αξονική τομογραφία για τον έλεγχο εξάπλωσης του όγκου.
- Πολυπαραμετρική μαγνητική προστάτη.
- Διορθική βιοψία.
- Fusion στενευμένη βιοψία προστάτη.
Θεραπεία
Η θεραπευτική προσέγγιση εξαρτάται από το στάδιο του καρκίνου, την ηλικία του ασθενούς και τη γενική του κατάσταση.
1. Παρακολούθηση (Active Surveillance & Watchful Waiting)
- Σε χαμηλού κινδύνου καρκίνους, μπορεί να μην απαιτείται άμεση θεραπεία, αλλά τακτική παρακολούθηση με PSA και εξετάσεις.
2. Χειρουργική Αντιμετώπιση
- Ριζική προστατεκτομή: Αφαίρεση του προστάτη, συχνά με ρομποτική υποβοήθηση για μεγαλύτερη ακρίβεια.
3. Ακτινοθεραπεία
- Εξωτερική ακτινοθεραπεία για στοχευμένη καταστροφή των καρκινικών κυττάρων.
- Βραχυθεραπεία (εμφύτευση ραδιενεργών κόκκων στον προστάτη).
4. Ορμονοθεραπεία
- Αναστέλλει την παραγωγή τεστοστερόνης, η οποία τροφοδοτεί την ανάπτυξη του όγκου.
5. Χημειοθεραπεία
- Χρησιμοποιείται κυρίως σε προχωρημένο ή μεταστατικό καρκίνο.
6. Ανοσοθεραπεία & Στοχευμένες Θεραπείες
- Νεότερες θεραπείες που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα ή στοχεύουν συγκεκριμένα μοριακά μονοπάτια του καρκίνου.
Ο καρκίνος του προστάτη έχει καλή πρόγνωση, ειδικά αν διαγνωστεί νωρίς, και οι περισσότερες θεραπείες είναι αποτελεσματικές στη διατήρηση μιας καλής ποιότητας ζωής.
Καρκίνος Ουροδόχου Κύστης
Τι είναι ο Καρκίνος της Ουροδόχου Κύστης και πώς θεραπεύεται;
Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης είναι μια κακοήθης νεοπλασία που αναπτύσσεται στα κύτταρα του βλεννογόνου της ουροδόχου κύστης. Είναι ένας από τους συχνότερους τύπους καρκίνου του ουροποιητικού συστήματος και εμφανίζεται συχνότερα σε άνδρες άνω των 55 ετών.
Αίτια και Παράγοντες Κινδύνου
Ο ακριβής μηχανισμός ανάπτυξης του καρκίνου της ουροδόχου κύστης δεν είναι απόλυτα γνωστός, αλλά υπάρχουν παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο:
- Κάπνισμα: Ο κύριος παράγοντας κινδύνου, καθώς τα καρκινογόνα του καπνού αποβάλλονται μέσω των ούρων και έρχονται σε επαφή με τον βλεννογόνο της κύστης.
- Έκθεση σε χημικά: Ορισμένες βιομηχανικές ουσίες, όπως οι αρωματικές αμίνες (βαφές, πετρέλαιο, ελαστικά), αυξάνουν τον κίνδυνο.
- Χρόνιες λοιμώξεις του ουροποιητικού: Επαναλαμβανόμενες ουρολοιμώξεις ή ερεθισμός της κύστης.
- Ακτινοβολία ή χημειοθεραπεία: Ιστορικό ακτινοθεραπείας στην περιοχή ή λήψη φαρμάκων όπως η κυκλοφωσφαμίδη.
- Οικογενειακό ιστορικό: Γενετικοί παράγοντες μπορεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της νόσου.
Τύποι Καρκίνου της Ουροδόχου Κύστης
- Καρκίνωμα από μεταβατικό επιθήλιο (το πιο συχνό, περίπου 90%).
- Αδενοκαρκίνωμα (πιο σπάνιο).
- Πλακώδες καρκίνωμα (σχετίζεται με χρόνιο ερεθισμό της κύστης).
- Συμπτώματα
- Αιματουρία (αίμα στα ούρα, συχνά ανώδυνο).
- Συχνουρία και επιτακτική ούρηση.
- Πόνος ή κάψιμο κατά την ούρηση.
- Πόνος στην πύελο ή τη μέση (σε προχωρημένα στάδια).
Διάγνωση
Η διάγνωση του καρκίνου της ουροδόχου κύστης γίνεται με τις εξής εξετάσεις:
- Γενική και κυτταρολογική εξέταση ούρων για την ανίχνευση καρκινικών κυττάρων.
- Κυστεοσκόπηση (εισαγωγή εύκαμπτης κάμερας στην ουρήθρα για απεικόνιση της κύστης).
- Βιοψία για ιστολογική επιβεβαίωση της νόσου.
- Απεικονιστικές εξετάσεις (υπερηχογράφημα, αξονική τομογραφία, μαγνητική τομογραφία) για τη σταδιοποίηση του όγκου.
Θεραπεία
Η θεραπεία εξαρτάται από το στάδιο και την επιθετικότητα του καρκίνου.
1. Χειρουργική Αντιμετώπιση
- Διουρηθρική εκτομή όγκου (TURBT) Για επιφανειακούς όγκους, χρησιμοποιείται για την αφαίρεση των καρκινικών κυττάρων μέσω της ουρήθρας.
- Ριζική κυστεκτομή Σε προχωρημένα στάδια, αφαιρείται η κύστη και δημιουργείται νέα δίοδος για την αποβολή των ούρων (ουροστομία ή νεοκύστη).
- Ορθότοπος νεοκύστη
2. Ενδοκυστική Θεραπεία
- BCG (Bacillus Calmette-Guérin) Ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος με έγχυση του εμβολίου BCG στην κύστη, χρησιμοποιείται για την πρόληψη υποτροπών.
- Χημειοθεραπεία εντός της κύστης Φάρμακα όπως η μιτομυκίνη C καταστρέφουν τα καρκινικά κύτταρα.
3. Συστηματική Χημειοθεραπεία
- Χρησιμοποιείται κυρίως σε προχωρημένα ή μεταστατικά στάδια, πριν ή μετά τη χειρουργική επέμβαση.
4. Ακτινοθεραπεία
- Μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε ως κύρια θεραπεία είτε σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία, ιδιαίτερα σε ασθενείς που δεν μπορούν να υποβληθούν σε κυστεκτομή.
5. Ανοσοθεραπεία & Στοχευμένες Θεραπείες
- Αναστολείς του PD-1/PD-L1 (όπως το Atezolizumab) βοηθούν το ανοσοποιητικό σύστημα να καταπολεμήσει τον καρκίνο.
- Μοριακές θεραπείες για συγκεκριμένες γενετικές μεταλλάξεις στον καρκίνο της κύστης.
Πρόγνωση & Πρόληψη
Η πρόγνωση εξαρτάται από το στάδιο της διάγνωσης. Σε πρώιμα στάδια, η πενταετής επιβίωση φτάνει το 80-90%, ενώ σε μεταστατικά στάδια είναι χαμηλότερη.
Για την πρόληψη, συνιστάται διακοπή του καπνίσματος, αποφυγή τοξικών χημικών και τακτικός έλεγχος σε άτομα υψηλού κινδύνου.
Καρκίνος Νεφρού
Καρκίνος του Νεφρού: Τι είναι και πώς θεραπεύεται;
Ο καρκίνος του νεφρού είναι μια κακοήθης νεοπλασία που αναπτύσσεται στα κύτταρα των νεφρών. Αποτελεί περίπου το 3-5% των καρκίνων στους ενήλικες και εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών. Ο πιο συχνός τύπος είναι το νεφροκυτταρικό καρκίνωμα (RCC), που αντιπροσωπεύει περίπου το 90% των περιπτώσεων.
Αίτια και Παράγοντες Κινδύνου
Η ακριβής αιτία του καρκίνου του νεφρού δεν είναι πλήρως γνωστή, αλλά υπάρχουν παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισής του:
- Κάπνισμα διπλασιάζει τον κίνδυνο ανάπτυξης νεφρικού καρκίνου.
- Παχυσαρκία συνδέεται με ορμονικές αλλαγές που επηρεάζουν την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων.
- Υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση) έχει συσχετιστεί με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης της νόσου.
- Έκθεση σε τοξικές ουσίες όπως βαρέα μέταλλα και χημικά σε βιομηχανίες.
- Χρόνια νεφρική νόσος ιδιαίτερα σε ασθενείς που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση.
- Οικογενειακό ιστορικό ορισμένες γενετικές διαταραχές αυξάνουν την προδιάθεση.
Συμπτώματα
Στα αρχικά στάδια, ο καρκίνος του νεφρού είναι συχνά ασυμπτωματικός και ανιχνεύεται τυχαία. Σε πιο προχωρημένα στάδια μπορεί να εμφανιστούν:
- Αίμα στα ούρα (αιματουρία)
- Πόνος στο πλάι ή στη μέση
- Ψηλαφητή μάζα στην κοιλιακή χώρα
- Ανεξήγητη απώλεια βάρους
- Κόπωση και αίσθημα αδυναμίας
- Αυξημένη αρτηριακή πίεση (λόγω ορμονικών επιδράσεων του όγκου)
Διάγνωση
Η διάγνωση του καρκίνου του νεφρού γίνεται με τις εξής εξετάσεις:
- Υπερηχογράφημα νεφρών: Αρχικός έλεγχος για ανίχνευση ύποπτων μαζών.
- Αξονική ή μαγνητική τομογραφία: Παρέχουν λεπτομερή εικόνα του όγκου και της εξάπλωσής του.
- Βιοψία νεφρού: Γίνεται σε επιλεγμένες περιπτώσεις για ιστολογική επιβεβαίωση.
- Αιματολογικές εξετάσεις: Ελέγχουν νεφρική λειτουργία και πιθανά σημάδια αναιμίας ή άλλων διαταραχών.
Θεραπεία
Η θεραπευτική προσέγγιση εξαρτάται από το στάδιο του καρκίνου, τη γενική υγεία του ασθενούς και το αν έχει υπάρξει μετάσταση.
1. Χειρουργική Αντιμετώπιση
- Ριζική νεφρεκτομή: Αφαίρεση ολόκληρου του νεφρού και, αν χρειάζεται, των γύρω ιστών και λεμφαδένων.
- Μερική νεφρεκτομή: Αφαίρεση μόνο του όγκου, διατηρώντας το υγιές τμήμα του νεφρού. Ενδείκνυται σε μικρούς όγκους ή σε ασθενείς με έναν λειτουργικό νεφρό.
- Λαπαροσκοπικά στη ριζική νεφροκτομή και λαπαροσκοπική μερική νεφροκτομή.
2. Στοχευμένες Θεραπείες
- Αναστολείς του VEGF (Bevacizumab, Sunitinib, Pazopanib): Μειώνουν την ανάπτυξη αιμοφόρων αγγείων που τροφοδοτούν τον όγκο.
- Αναστολείς του mTOR (Everolimus, Temsirolimus): Αναστέλλουν την κυτταρική ανάπτυξη και πολλαπλασιασμό.
3. Ανοσοθεραπεία
- Αναστολείς του PD-1/PD-L1 (Nivolumab, Pembrolizumab): Βοηθούν το ανοσοποιητικό σύστημα να αναγνωρίσει και να καταστρέψει τα καρκινικά κύτταρα.
4. Ακτινοθεραπεία
- Δεν αποτελεί βασική θεραπεία, αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ανακούφιση των συμπτωμάτων σε μεταστατικές περιπτώσεις.
5. Εμβολισμός
- Σε ασθενείς που δεν μπορούν να χειρουργηθούν, η εμβολή των αιμοφόρων αγγείων του όγκου μπορεί να περιορίσει την ανάπτυξή του.
Πρόγνωση & Πρόληψη
Η πρόγνωση του καρκίνου του νεφρού εξαρτάται από το στάδιο διάγνωσης. Στα αρχικά στάδια, η πενταετής επιβίωση είναι πάνω από 90%, ενώ σε προχωρημένα στάδια η επιβίωση μειώνεται.
Για την πρόληψη, συστήνεται διακοπή του καπνίσματος, έλεγχος της υπέρτασης και αποφυγή έκθεσης σε τοξικές ουσίες.
Καρκίνος Όρχεος
Καρκίνος Όρχεος: Τι είναι και πώς θεραπεύεται;
Ο καρκίνος του όρχεος είναι ένας σχετικά σπάνιος αλλά θεραπεύσιμος καρκίνος που αναπτύσσεται στους όρχεις, τους αδένες που παράγουν το σπέρμα και την τεστοστερόνη. Αφορά κυρίως νεαρούς άνδρες ηλικίας 15-35 ετών και έχει εξαιρετικά υψηλά ποσοστά επιβίωσης όταν ανιχνευθεί νωρίς.
Αίτια και Παράγοντες Κινδύνου
Η ακριβής αιτία του καρκίνου του όρχεος δεν είναι γνωστή, αλλά υπάρχουν παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισής του:
- Κρυψορχία (όταν ο όρχις δεν έχει κατέβει στο όσχεο κατά τη γέννηση).
- Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του όρχεος.
- Παρουσία καρκινικών αλλοιώσεων in situ (CIS).
- Σύνδρομο Klinefelter (γενετική ανωμαλία με επιπλέον χρωμόσωμα Χ).
- Προηγούμενος καρκίνος στον άλλο όρχι.
- Τύποι Καρκίνου του Όρχεος
- Σεμινωματώδης όγκος: Αναπτύσσεται αργά και ανταποκρίνεται καλά στην ακτινοθεραπεία.
- Μη σεμινωματώδης όγκος: Αναπτύσσεται ταχύτερα και περιλαμβάνει εμβρυϊκό καρκίνωμα, τεράτωμα, χοριοκαρκίνωμα και όγκους του λεκιθικού ασκού.
Συμπτώματα
- Ανώδυνη διόγκωση ή όγκος στον όρχι.
- Αίσθημα βάρους στο όσχεο.
- Πόνος ή δυσφορία στη βουβωνική χώρα ή στην κάτω κοιλιακή χώρα.
- Αλλαγή στο μέγεθος ή τη σύσταση του όρχεος.
- Γυναικομαστία (σπάνια, λόγω ορμονικών αλλαγών).
Διάγνωση
Η διάγνωση βασίζεται σε:
- Κλινική εξέταση από ουρολόγο.
- Υπερηχογράφημα όρχεων για απεικόνιση του όγκου.
- Αιματολογικές εξετάσεις για καρκινικούς δείκτες (AFP, β-hCG, LDH).
- Αξονική τομογραφία για έλεγχο πιθανής μετάστασης.
- Χειρουργική αφαίρεση όρχεος (ορχεκτομή) για ιστολογική εξέταση και επιβεβαίωση της διάγνωσης.
Θεραπεία
Η θεραπεία εξαρτάται από τον τύπο και το στάδιο του καρκίνου.
1. Χειρουργική Αντιμετώπιση
- Ριζική ορχεκτομή: Αφαίρεση του προσβεβλημένου όρχεος μέσω μιας μικρής τομής στη βουβωνική χώρα.
- Λεμφαδενεκτομή: Αφαίρεση λεμφαδένων στην κοιλιακή χώρα αν υπάρχει εξάπλωση του καρκίνου.
2. Ακτινοθεραπεία
- Χρησιμοποιείται κυρίως για σεμινωματώδεις όγκους που έχουν εξαπλωθεί σε λεμφαδένες.
3. Χημειοθεραπεία
- Χορηγείται σε προχωρημένα στάδια ή όταν υπάρχουν μεταστάσεις.
- Συνήθεις φαρμακευτικοί συνδυασμοί περιλαμβάνουν Cisplatin, Etoposide και Bleomycin (BEP θεραπεία).
Πρόγνωση & Επιβίωση
Ο καρκίνος του όρχεος έχει ποσοστά ίασης άνω του 95% όταν διαγνωστεί έγκαιρα.
Σε περιπτώσεις μεταστατικού καρκίνου, η επιβίωση φτάνει το 80% με εντατική θεραπεία.
Πρόληψη & Έγκαιρη Διάγνωση
- Αυτοεξέταση όρχεων κάθε μήνα για την ανίχνευση ύποπτων αλλοιώσεων.
- Τακτικές ιατρικές εξετάσεις για άτομα υψηλού κινδύνου.
- Άμεση επίσκεψη στον ουρολόγο αν παρατηρηθεί οποιαδήποτε αλλαγή.
Ο καρκίνος του όρχεος είναι μία από τις πιο θεραπεύσιμες μορφές καρκίνου, ειδικά όταν διαγνωστεί νωρίς.
Καρκίνος Πέους
Καρκίνος του Πέους: Τι είναι και πώς θεραπεύεται;
Ο καρκίνος του πέους είναι μια σπάνια αλλά σοβαρή κακοήθεια που αναπτύσσεται στο δέρμα ή στους ιστούς του πέους. Συνήθως εμφανίζεται σε άνδρες άνω των 50 ετών, αλλά μπορεί να παρουσιαστεί και σε νεότερες ηλικίες. Ο πιο συνηθισμένος τύπος είναι το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα, που αποτελεί περίπου το 95% των περιπτώσεων.
Αίτια και Παράγοντες Κινδύνου
Ο καρκίνος του πέους σχετίζεται με διάφορους παράγοντες κινδύνου, όπως:
- Λοίμωξη από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV), ειδικά τα στελέχη 16 και 18.
- Κακή υγιεινή σε μη περιτομημένους άνδρες, λόγω της συσσώρευσης σμήγματος (σμήγματος).
- Χρόνια φλεγμονή και ερεθισμός από παθήσεις όπως η βαλανίτιδα.
- Φίμωση (στένωση της ακροποσθίας, που δυσκολεύει τον σωστό καθαρισμό).
- Κάπνισμα, το οποίο συμβάλλει σε μεταλλάξεις των κυττάρων.
- Έκθεση σε καρκινογόνες ουσίες.
- Παρατεταμένη χρήση φωτοθεραπείας (PUVA) για ψωρίαση.
Συμπτώματα
Ο καρκίνος του πέους αναπτύσσεται αργά και μπορεί να εντοπιστεί στα αρχικά στάδια. Τα κύρια συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Εξέλκωση ή πληγή στο πέος που δεν επουλώνεται.
- Ερυθρότητα, πάχυνση ή αλλαγή στο χρώμα του δέρματος.
- Πόνος ή αιμορραγία.
- Έκκριση με δυσάρεστη οσμή.
- Εμφάνιση σκληρής μάζας ή οζιδίου.
- Διόγκωση λεμφαδένων στη βουβωνική χώρα.
Διάγνωση
Η διάγνωση περιλαμβάνει:
- Κλινική εξέταση από ουρολόγο ή δερματολόγο.
- Βιοψία της ύποπτης βλάβης για ιστολογική ανάλυση.
- Απεικονιστικές εξετάσεις (υπερηχογράφημα, αξονική ή μαγνητική τομογραφία) για έλεγχο πιθανής εξάπλωσης.
Θεραπεία
Η θεραπεία εξαρτάται από το στάδιο του καρκίνου, το μέγεθος της βλάβης και την ύπαρξη μεταστάσεων.
1. Χειρουργική Αντιμετώπιση
- Τοπική εκτομή: Αφαίρεση μικρών βλαβών με διατήρηση της λειτουργικότητας του πέους.
- Laser θεραπεία: Εφαρμόζεται σε επιφανειακούς όγκους.
- Μερική πεεκτομή: Αφαίρεση τμήματος του πέους αν ο όγκος έχει προχωρήσει.
- Ολική πεεκτομή: Σε προχωρημένες περιπτώσεις, αφαίρεση ολόκληρου του πέους και δημιουργία ουρητηροστομίας.
- Λεμφαδενεκτομή: Αφαίρεση λεμφαδένων στη βουβωνική χώρα αν υπάρχουν μεταστάσεις.
2. Ακτινοθεραπεία
- Χρησιμοποιείται σε μικρούς όγκους ή ως συμπληρωματική θεραπεία μετά την επέμβαση.
3. Χημειοθεραπεία
- Σε περιπτώσεις προχωρημένου καρκίνου ή μεταστάσεων, εφαρμόζεται χημειοθεραπεία με φάρμακα όπως Cisplatin, 5-FU, Paclitaxel.
4. Ανοσοθεραπεία και στοχευμένες θεραπείες
- Εξετάζονται πειραματικά ανοσοθεραπείες για τον καρκίνο του πέους, ειδικά σε συνδυασμό με άλλες θεραπείες.
Πρόγνωση & Πρόληψη
Η πρόγνωση είναι πολύ καλή αν ο καρκίνος ανιχνευθεί σε αρχικό στάδιο, με ποσοστά επιβίωσης που ξεπερνούν το 80%.
Σε προχωρημένα στάδια, η πρόγνωση εξαρτάται από την επέκταση του καρκίνου και τη θεραπεία.
Η περιτομή σε μικρή ηλικία μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο.
Η χρήση προφυλακτικού μειώνει την πιθανότητα μόλυνσης από HPV.
Η διακοπή του καπνίσματος και η καλή υγιεινή συμβάλλουν στην πρόληψη.
Ο καρκίνος του πέους μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά, ειδικά αν ανιχνευθεί έγκαιρα. Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή θεραπεία είναι καθοριστικές για την επιβίωση και τη διατήρηση της ποιότητας ζωής του ασθενούς.
Καρκίνος Ουρήθρας
Τύποι Καρκίνου της Ουρήθρας
Ο καρκίνος της ουρήθρας ταξινομείται με βάση τον τύπο των κυττάρων που προσβάλλονται:
- Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα: Ο πιο συχνός τύπος, αναπτύσσεται στα επιφανειακά κύτταρα της ουρήθρας.
- Μεταβατικό καρκίνωμα: Αναπτύσσεται στα κύτταρα που επενδύουν την ουρήθρα και σχετίζεται με τον καρκίνο της ουροδόχου κύστης.
- Αδενοκαρκίνωμα: Προέρχεται από τους αδένες που παράγουν βλέννα στην ουρήθρα.
Αίτια και Παράγοντες Κινδύνου
Αν και η ακριβής αιτία δεν είναι πάντα σαφής, οι κύριοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:
- Χρόνιες λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος.
- Λοίμωξη από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV).
- Ιστορικό ακτινοβολίας στην περιοχή της πυέλου.
- Καρκίνος της ουροδόχου κύστης που μπορεί να επεκταθεί στην ουρήθρα.
- Κατακράτηση ούρων και χρόνια ερεθιστική ουροπάθεια.
- Κάπνισμα, το οποίο αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του ουροποιητικού συστήματος.
Συμπτώματα
Ο καρκίνος της ουρήθρας μπορεί να μην προκαλεί συμπτώματα στα αρχικά στάδια. Τα πιο συχνά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Δυσκολία ή πόνο κατά την ούρηση.
- Αιματουρία (παρουσία αίματος στα ούρα).
- Ασυνήθιστη έκκριση από την ουρήθρα.
- Αίσθηση μάζας ή όγκου στην ουρήθρα.
- Ακράτεια ή αλλαγές στη ροή των ούρων.
- Διόγκωση λεμφαδένων στη βουβωνική χώρα σε προχωρημένα στάδια.
Διάγνωση
Η διάγνωση του καρκίνου της ουρήθρας περιλαμβάνει:
- Κλινική εξέταση από ουρολόγο.
- Ουρηθροσκόπηση: Οπτική εξέταση της ουρήθρας με ειδικό εργαλείο.
- Βιοψία: Λήψη δείγματος ιστού για ιστολογική ανάλυση.
- Απεικονιστικές εξετάσεις:
- Υπερηχογράφημα
- Αξονική ή μαγνητική τομογραφία (CT/MRI)
- PET Scan για έλεγχο μεταστάσεων
Θεραπεία
Η θεραπεία εξαρτάται από το στάδιο του καρκίνου, το μέγεθος του όγκου και την παρουσία μεταστάσεων.
1. Χειρουργική Αντιμετώπιση
- Τοπική εκτομή: Σε αρχικά στάδια, αφαίρεση μικρών όγκων χωρίς να επηρεάζεται η ουρήθρα.
- Ουρηθρεκτομή: Αφαίρεση τμήματος ή ολόκληρης της ουρήθρας, σε προχωρημένες περιπτώσεις.
- Κυστεουρηθρεκτομή: Αφαίρεση της ουροδόχου κύστης και της ουρήθρας σε εκτεταμένη νόσο.
- Λεμφαδενεκτομή: Αφαίρεση λεμφαδένων αν υπάρχει εξάπλωση του καρκίνου.
2. Ακτινοθεραπεία
- Χρησιμοποιείται ως κύρια θεραπεία ή σε συνδυασμό με χειρουργείο για την καταστροφή καρκινικών κυττάρων.
3. Χημειοθεραπεία
- Χορηγείται όταν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί ή ως προετοιμασία για χειρουργείο.
- Συχνά φάρμακα: Cisplatin, 5-FU, Mitomycin C.
4. Ανοσοθεραπεία & Στοχευμένες Θεραπείες
- Σε προχωρημένα στάδια, νέα φάρμακα που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να χρησιμοποιηθούν για να καθυστερήσουν την εξάπλωση του καρκίνου.
Πρόγνωση & Επιβίωση
- Η πρόγνωση εξαρτάται από το στάδιο διάγνωσης.
- Όταν διαγνωστεί σε πρώιμο στάδιο, η επιβίωση φτάνει το 70-80% στα 5 χρόνια.
- Σε προχωρημένες περιπτώσεις, το ποσοστό μειώνεται ανάλογα με την εξάπλωση του όγκου.
Πρόληψη
- Καλή υγιεινή της ουρογεννητικής περιοχής.
- Χρήση προφυλακτικού για μείωση του κινδύνου HPV λοίμωξης.
- Διακοπή του καπνίσματος.
- Έγκαιρη αντιμετώπιση λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος.
- Τακτικός έλεγχος σε άτομα με αυξημένο κίνδυνο.
Ο καρκίνος της ουρήθρας είναι μια σπάνια αλλά σοβαρή νόσος που απαιτεί έγκαιρη διάγνωση και εξειδικευμένη θεραπεία για καλύτερα αποτελέσματα.
